Επεμβάσεις
Λιθίαση χοληδόχου κύστης
Αρχική / Επεμβάσεις / Γενική Χειρουργική / Λαπαροσκοπική χειρουργική / Λιθίαση χοληδόχου κύστης
Κάθε μέρα ακούμε από φίλους, γνωστούς ή συγγενείς γύρω μας λέγοντας ότι έχουν «χολή». Προφανώς σημαίνει ότι έχουν πέτρες στη χοληδόχο κύστη. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει σε ένα τόσο κοινό πρόβλημα, διότι όλοι έχουμε χολή, αλλά οι “χολόλιθοι” ανευρίσκονται μόνο στο 10-25% του πληθυσμού. Μερικοί τρομοκρατούνται, μερικοί το υποτιμούν και απλά δεν ξέρουν πώς να το χειριστούν. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές βασικές παραμέτρους του προβλήματος.
Η χοληδόχος κύστη είναι μια μικρή θήκη που έχει μέγεθος και σχήμα σαν αχλάδι. Βρίσκεται στην κάτω επιφάνεια του ήπατος, στην πάνω δεξιά πλευρά της κοιλιάς. Συνδέεται με το κύριο σύστημα αποστράγγισης χολής με ένα μικρό σωλήνα, τον κυστικό πόρο. Η κύρια εργασία της χοληδόχου κύστης είναι η αποθήκευση και η συμπύκνωση της χολής, η οποία παράγεται και εκκρίνεται από το συκώτι συνεχώς. Μετά από ένα λιπαρό κύριο γεύμα, η χοληδόχος κύστη συστέλλεται και στέλνει παχύρευστη χολή μέσα στο έντερο. Αυτό γίνεται ώστε να επιτευχθεί η πέψη κυρίως των λιπών και των βιταμινών. Μετά το γεύμα, η χοληδόχος κύστη χαλαρώνει και αρχίζει να γεμίζει χολή.
Η χολή είναι πράσινο υγρό, που περιέχει χολικά άλατα, χοληστερόλη, χολερυθρίνη και λεκιθίνη. Το ήπαρ παράγει περίπου 850 ml χολής καθημερινά
Πως σχηματίζονται οι πέτρες στη χοληδόχο κύστη?
Οι πέτρες σχηματίζονται όταν οποιοδήποτε από τα συστατικά της χολής (ειδικά χοληστερόλη ή χολερυθρίνη) παύει να είναι διαλυτό (πιθανώς λόγω υπερβολικού κορεσμού του διαλύματος) και δημιουργεί ιζήματα και κρυστάλλους. Αυτό σχηματίζει τη λάσπη στη χοληδόχο κύστη και τις πέτρες. Δεν ξέρουμε γιατί κάποιοι κάνουν χολόλιθους και μερικοί δεν κάνουν. Αλλά γνωρίζουμε ορισμένους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για πέτρες. Επίσης, το πώς επηρεάζει η διατροφή είναι ασαφές, αλλά οι δίαιτες με υψηλή χοληστερόλη και λίπος και χαμηλή περιεκτικότητα σε ίνες μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες χολόλιθων.
Έτσι, ασθενείς με σοβαρή ηπατική νόσο ή ασθένειες του αίματος εμφανίζονται συχνά με πέτρες χολερυθρίνης. Τις περισσότερες φορές, όμως, βρίσκουμε πέτρες χοληστερόλης, ειδικά σε γυναίκες άνω των 20 ετών (ιδιαίτερα έγκυες) και άνδρες άνω των 50 ετών, υπέρβαρους, άτομα με γρήγορη απώλεια βάρους και άτομα που παίρνουν φάρμακα (όπως αντισυλληπτικά ή φάρμακα για χοληστερόλη)
Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος για την παρουσία χολόλιθων εκτός της ηλικίας ή της οικογενειακής προδιάθεσης.
Χολολιθίαση - συμπτώματα
Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα των λίθων της χοληδόχου κύστης είναι ο σοβαρός, σταθερός πόνος στην άνω δεξιά κοιλιά, με ποικίλες αντανακλάσεις (στο στομάχι, στην πλάτη, ανάμεσα στους ώμους, στον δεξιό ώμο και αλλού). Μπορεί να διαρκέσει από 15 λεπτά έως ώρες, μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, εμετό ή εφίδρωση και μπορεί να σχετίζεται με πυρετό ή / και ίκτερο (κιτρίνισμα). Τα επεισόδια του πόνου μπορεί να έρθουν ξαφνικά με διάστημα εβδομάδων, μηνών ή και ετών χωρίς πόνο.
Ο πόνος της χολολιθίασης προέρχεται από την απόφραξη του αγωγού της χοληδόχου κύστης από μια πέτρα. Όταν αυτή παρατείνεται (για αρκετές ώρες), η χοληδόχος κύστη αρχίζει να φλεγμονεύει. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται οξεία χολοκυστίτιδα και χαρακτηρίζεται από πυρετό, παρατεταμένο πόνο και τελικά επιδείνωση του περιεχομένου της χοληδόχου κύστης. Σε αυτή την περίπτωση, είναι απαραίτητη η είσοδος στην κλινική, ενδοφλέβια φαρμακευτική αγωγή και συχνά επείγουσα χειρουργική επέμβαση. Άλλα άτυπα συμπτώματα της χολολιθίασης είναι η δυσπεψία (φούσκωμα), εξάνθημα, διάχυτη ναυτία στην κοιλιά, ειδικά μετά από λιπαρά γεύματα, διαταραχή χρώματος κοπράνων, πόνο στο στομάχι ή πόνο στην πλάτη.
Οι πιο σοβαρές επιπλοκές μπορεί να συμβούν όταν οι πέτρες περνούν μέσω του χοληδόχου πόρου, δηλαδή του σωλήνα που συνδέει το ήπαρ με το έντερο. Στη συνέχεια, μπορεί να προκαλέσει σοβαρή φλεγμονή στον χοληδόχο πόρο και μπορεί να προκαλέσει οξεία χολαγγειίτιδα ή ανερχόμενη φλεγμονή για να φτάσει στο ήπαρ και να δημιουργήσει αποστματα του ήπατος. Εάν οι πέτρες φράξουν τον παγκρεατικό πόρο (ο οποίος στέλνει το εντερικό υγρό – ένζυμα) στο έντερο τότε μπορεί να προκαλέσει μια πολύ απειλητική για τη ζωή ασθένεια: την οξεία παγκρεατίτιδα. Όλες αυτές οι καταστάσεις είναι επικίνδυνες και πρέπει να αντιμετωπίζονται με τη δέουσα επιμέλεια σε μια κλινική ή νοσοκομείο.
Πολλοί άνθρωποι με χολόλιθους δεν έχουν συμπτώματα και το ανακαλύπτουν τυχαία ενώ ελέγχονται για άλλο λόγο. Κάθε χρόνο 1-3% του πληθυσμού θα έχει κωλικό χοχληφόρων, ενώ το 20-33% των ασθενών θα έχει συμπτώματα άνω των 20 ετών. Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα προτού εμφανίσουν επιπλοκές. Μετά τον κωλικό χοχληφόρων, 3-9% των ασθενών εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα κάθε χρόνο, 1-3% έχουν σοβαρές επιπλοκές και 3-8% υποβάλλονται σε χολοκυστεκτομή. Το 50% των ατόμων με ήπια συμπτώματα θα έχει επιπλοκές εντός 20 ετών.
Πως γίνεται η διάγνωση της χολολιθίασης?
Το σημαντικότερο μέρος της διαγνωστικής διαδικασίας είναι να πάρει κανείς ένα καλό ιστορικό, (περιγραφή των συμπτωμάτων του ασθενούς) και να τον εξετάζει κλινικά. Απαιτούνται συμπληρωματικές εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας.. Ένα βασικό στοιχείο της διάγνωσης είναι η επιβεβαίωση οποιασδήποτε υποψίας με κάποια απεικονιστική μέθοδο.
Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα είναι το υπερηχογράφημα και η αξονική τομογραφία. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου οι πέτρες έχουν εισέλθει στον κοινό ηπατικό ή χοληδόχο πόρο, μπορεί να απαιτείται MRCP (Μαγνητική Χολαγγειοπαγκρεατογραφία) ή ακόμα και η πλέον επεμβατική διαδικασία της Ενδοσκοπικής Ανάστροφης Χολαγγειοπαγκρεατογραφίας (ERCP), όπου ο χοληδόχος πόρος μπορεί να ελεγχθεί και να καθαριστεί.
Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου εξαρτάται από τον ειδικό ιατρό ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διερεύνηση και επίλυση του προβλήματος του ασθενούς.
Θεραπεία
Η χολοκυστεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση εκλογής σε κάθε περίπτωση χολολιθίασηςς ή μετά από επεισόδια χολοκυστίτιδας / χολαγγειίτιδας ή παγκρεατίτιδας. Δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος για να απομακρυνθούν οι πέτρες από τη χοληδόχο κύστη. Η εφαρμογή της λιθοτριψίας, όπως συμβαίνει με τις μεγάλες πέτρες στους νεφρούς, δεν έχει αποτελεσματικότητα στη χολή και μπορεί, με τη σειρά της, να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα και επιπλοκές. Επίσης, δεν υπάρχουν φάρμακα που “καταστρέφουν” τις πέτρες. Η χολοκυστεκτομή είναι κατά κύριο λόγο προληπτική διαδικασία, καθώς γίνεται για να αποτρέψει όλες τις παραπάνω επιπλοκές.
Είκοσι έως είκοσι πέντε χρόνια πριν, η χολοκυστεκτομή γίνονταν «ανοιχτή», δηλαδή με μια μεγάλη τομή στη δεξιά άνω κοιλιακή χώρα. Ο ασθενής έπρεπε να παραμείνει στο νοσοκομείο για 4-6 ημέρες μετά από αυτή την επέμβαση και υπέφερε από σοβαρό μετεγχειρητικό πόνο. Τώρα, η λαπαροσκοπική χειρουργική, η οποία γίνεται από εξειδικευμένους και κατάλληλα εκπαιδευμένους χειρουργούς, έχει λύσει αυτά τα προβλήματα της ανοικτής χειρουργικής επέμβασης.
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή γίνεται με 3-4 μικρές οπές στην κοιλιακή χώρα, ο ασθενής μένει στο νοσοκομείο λιγότερο από 24 ώρες, η κινητοποίησή του και η αποκατάστασή του είναι άμεση και ο πόνος είναι σχεδόν ανύπαρκτος.
Λαπαροσκοπικές Επεμβάσεις
- Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή
- Λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή
- Λαπαροσκοπική αποκατάσταση βουβωνοκήλης
- Εξωπεριτοναική προσπέλαση
- Μηροκήλη
- Ομφαλοκήλη
- Μετεγχειρητική κήλη
- Κήλη λευκής γραμμής
- Κήλη αθλητών - Sports hernia
- Λαπαροσκοπική αποκατάσταση διαφραγματοκήλης
- Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση αχαλασίας
- Λαπαροσκοπική Κολεκτομή
- Εκκολπωματίτιδα
- Κακοήθεις παθήσεις
- Λαπαροσκοπικη εκτομή κύστεων ήπατος σπληνός νεφρού
- Λαπαροσκοπική συμφυσιόλυση
- Διαγνωστική λαπαροσκόπηση