Επεμβάσεις
Καρκίνος Παχέος Εντέρου
Είναι ο συχνότερος σπλαγχνικός καρκίνος και η τρίτη συχνότερη μορφή νεοπλασίας παγκοσμίως Σύμφωνα με επιδημιολογικές και εργαστηριακές μελέτες, η εμφάνιση του ορθοκολικού καρκίνου αποτελεί συνέπεια της αλληλεπίδρασης κληρονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι τα 65 έτη. Προσβάλλει εξίσου τα δύο φύλα, με ελαφρά υπεροχή των ανδρών για τα καρκινώματα του ορθού και των γυναικών για τους κεντρικότερους όγκους (τυφλό). Περίπου το 6% των Αμερικανών αναμένεται να εμφανίσει τη νόσο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ο κίνδυνος εμφάνισης ορθοκολικού καρκίνου αυξάνεται μετά την ηλικία των 40 ετών – ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιών 50 – 55 ετών – και διπλασιάζεται ανά δεκαετία (εκθετική αύξηση).
Θνητότητα – Θνησιμότητα:
Αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου από νεοπλασματική νόσο στις Η.Π.Α. Στους άνδρες είναι ο τρίτος καρκίνος σε συχνότητα θανάτου (μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και του προστάτη), ενώ στις γυναίκες είναι ο δεύτερος (μετά τον καρκίνο του μαστού). Παρόλη την πρόοδο αναφορικά με τις χειρουργικές τεχνικές και τις επικουρικές θεραπείες, η βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών, σε προχωρημένα στάδια της νόσου, είναι μέτρια. Η πενταετής επιβίωση ανέρχεται σε 65.6%.
Ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου‐ορθού περιορίζει τη θνητότητα από τη νόσο, μειώνοντας τη συχνότητα εμφάνισης και αυξάνοντας την ανίχνευση σε πρώιμο στάδιο, με δυνατότητα θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Μέθοδοι για τον εντοπισμό και την επιτήρηση των ατόμων που βρίσκονται σε κύνδινο ανάπτυξης Κ.Π.Ε.
Δακτυλική εξέταση του ορθού Το Α και το Ω στη διάγνωση του.
Ολική κολονοσκόπηση
Είναι η ακριβέστερη μέθοδος διάγνωσης των νεοπλασμάτων του παχέος εντέρου, επειδή καθιστά δυνατόν τον έλεγχο όλου του παχέος εντέρου στο 95% των περιπτώσεων. Επιπροσθέτως δίνει την δυνατότητα λήψεως βιοψιών και ενδοσκοπικής αφαίρεσης των αδενωμάτων με συνέπεια την μείωση του κινδύνου ανάπτυξης του καρκίνου.
Η Δοκιμασία Ανίχνευσης Αίματος στα Κόπρανα (Δ.Α.Α.Κ.)
Βαριούχος υποκλυσμός διπλής αντίθεσης
Εύκαμπτη ορθοσιγμοειδοσκόπηση
Διαγνωστική διερεύνηση
Λήψη Ιστορικού:
Προσδιορίζεται ο χαρακτήρας των συμπτωμάτων και αποκαλύπτονται πιθανά οικογενή σύνδρομα (που συσχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα καρκίνου του παχέος εντέρου). Αξιολογούνται – εκτός των άλλων – πληροφορίες, που άπτονται αναφερόμενης άτυπης δυσπεψίας, με ακαθόριστα κοιλιακά ενοχλήματα, ιδιαίτερα σε άτομο μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας. Στη διαφοροδιάγνωση θα πρέπει να προστεθεί η νεοπλασία του δεξιού κόλου εκτός των καλοήθων παθήσεων του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου, των χοληφόρων, της σκωληκοειδούς αποφύσεως και της νεοπλασίας του στομάχου. Ανεξήγητη κακουχία με αναιμία θέτει την υποψία νεοπλάσματος του δεξιού κόλου, αλλά και νεοπλασίας του στομάχου. Η αλλαγή των συνηθειών του εντέρου, σε άτομo ηλικίας άνω των 40 ετών για διάστημα άνω των 2 ‐ 3 εβδομάδων, μπορεί να συσχετίζεται με νεοπλασία του αριστερού κόλου, όπως και με κολίτιδα ή εκκολπωματίτιδα.
Κλινική Εικόνα:
Συνοπτικά, οι κλινικές εκδηλώσεις των νεοπλασιών του παχέος εντέρου είναι:
Παρουσία αίματος στα κόπρανα: αποτελεί τη συχνότερη κλινική ένδειξη (μέλαινα κένωση ή αποβολή αίματος ερυθρού χρώματος ανάλογα με την εντόπιση). Είναι σπάνια σε καρκινώματα του τυφλού. Σημειώνεται ότι είναι λάθος να αποδίδεται σε καλοήθεις παθήσεις (π.χ. αιμορροΐδες) προτού αποκλεισθεί το ενδεχόμενο νεοπλασίας.
Μεταβολή συνηθειών του εντέρου (δυσκοιλιότητα, διάρροια, εναλλαγή δυσκοιλιότητας ‐ διάρροιας): αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη κλινική εκδήλωση, η οποία – μερικές φορές – είναι αρκετά πρώιμη. Συσχετίζεται κυρίως με καρκινώματα του (ΑΡ) τμήματος του παχέος εντέρου. Αποφρακτικός ειλεός είναι δυνατό να παρατηρηθεί επί εντόπισης στο (ΑΡ) κόλον (συνήθως).
Κοιλιακό άλγος: αποτελεί πιθανό αρχικό σύμπτωμα της νόσου (ανεξαρτήτως εντόπισης). Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή επί κωλικοειδούς άλγους με κοιλιακή διάταση και αναστολή αερίων και κοπράνων.
Ψηλαφητή κοιλιακή μάζα: αποτελεί ένδειξη νεοπλασματικής εξεργασίας, ιδιαίτερα σε νεοπλάσματα του (ΑΡ) παχέος εντέρου.
Οξεία σκωληκοειδίτιδα: αποτελεί σπάνια εκδήλωση καρκινώματος του τυφλού. Ακόμα σπανιότερη κατάσταση θεωρείται η διάτρηση της σκωληκοειδούς απόφυσης εξαιτίας νεοπλάσματος.
Διήθηση παρακείμενων οργάνων: μπορεί να προκαλέσει (εκτός από άλγος) συμπτώματα κυστίτιδος ή ουρηθρίτιδος όταν διηθείται η ουροδόχος κύστη ή ο προστάτης. Ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα είναι δυνατό να δημιουργηθούν εσωτερικά συρίγγια (ορθοκυστικά ή ορθοκολπικά). Κλινική εικόνα περιτονίτιδος εμφανίζεται σε διάτρηση του εντέρου, εξαιτίας διήθησης από τον όγκο. Συνηθέστερα – σε διάτρηση του τυφλού, εξαιτίας παραμελημένης εντερικής απόφραξης.
Γενικές εκδηλώσεις: πυρετός, κακουχία, απώλεια σωματικού βάρους και άλλα σημεία και συμπτώματα. Συνήθως, εμφανίζονται σε μεταγενέστερα στάδια. Σημειώνεται ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου πρέπει να περιλαμβάνεται – πάντα – στη διαφοροδιάγνωση του πυρετού αγνώστου αιτιολογίας.
Επιπλοκές: κυριότερες επιπλοκές του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η απόφραξη και η διάτρηση του εντέρου. Η διάτρηση μπορεί να γίνει: Προς την ελεύθερη περιτοναϊκή κοιλότητα, με αποτέλεσμα την εμφάνιση γενικευμένης περιτονίτιδος. Προς τα παρακείμενα όργανα (στόμαχος, ουροδόχος κύστη, κόλπος, λεπτό έντερο), με αποτέλεσμα τον σχηματισμό συριγγίου ή τοπικά, με αποτέλεσμα να προκύψει ένας συγκαλυμμένος – τοπικός φλέγμονας (plastron) ή ένα απόστημα.
Χειρουργική αντιμετώπιση Καρκίνου παχέος εντέρου - Κολεκτομή
Τι είναι η κολεκτομή;
Είναι η εκτομή, δηλαδή η αφαίρεση με χειρουργική μέθοδο, τμήματος ή και όλου του κόλου. Το κόλον είναι το παχύ έντερο, που αποτελεί και το κατώτερο τμήμα του πεπτικού σωλήνα. Το κόλον καταλήγει στο ορθό, όπου αποθηκεύονται παροδικά τα κόπρανα, πριν την αποβολή τους από το σώμα μέσω του πρωκτού.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα των κλασσικών κολεκτομών;
Αν και ριζικές και απόλυτα θεραπευτικές, οι κλασσικές «ανοικτές» κολεκτομές είναι ιδιαίτερα τραυματικές επεμβάσεις, διότι, τις περισσότερες φορές, ο χειρουργός είναι αναγκασμένος να εισέλθει στην κοιλιά μέσω μιας μεγάλης τομής και να αναμοχλεύσει πολλά από τα σπλάγχνα, που βρίσκονται μέσα σε αυτή. Έτσι το «χειρουργικό τραύμα» είναι σημαντικό. Οι ασθενείς αντιμετωπίζουν μια συχνά μεγάλη και δύσκολη περίοδο ανάρρωσης. Η μετεγχειρητική παραμονή τους στο νοσοκομείο είναι κατά μέσο όρο 5-8 ημέρες και, συνήθως, απαιτείται μια περίοδος ανάρρωσης 4-6 εβδομάδων.
Διαφέρει η λαπαροσκοπική κολεκτομή;
Στις λαπαροσκοπικές κολεκτομές, ο χειρουργός κάνει 4 ή 5 μικρές τομές, μισό εκατοστό η καθεμιά, και όλη η επέμβαση γίνεται μέσω εξειδικευμένων λαπαροσκοπικών χειρουργικών εργαλείων. Το λαπαροσκόπιο, που είναι ένα μικροσκοπικό τηλεσκόπιο συνδεδεμένο με μια βιντεοκάμερα, επιτρέπει στο χειρουργό να παρακολουθεί μια μεγεθυμένη εικόνα των εσωτερικών οργάνων του ασθενούς στην οθόνη μιας τηλεόρασης. Μία από τις μικρές τομές μεγαλώνει 2-3 εκατοστά στο τέλος της επέμβασης προκειμένου να αφαιρεθεί το τμήμα του κόλου που έχει εκταμεί και να ολοκληρωθεί, έτσι, η επέμβαση.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής κολεκτομής;
Ο μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος, ο λιγότερος χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο, η ταχύτερη επιστροφή σε μια δίαιτα στερεής τροφής, η γρηγορότερη λειτουργία του εντέρου, η σύντομη επιστροφή στις συνηθισμένες δραστηριότητες, τα καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα και το μικρότερο χειρουργικό τραύμα με τη διατήρηση της καλής ανοσολογικής κατάστασης του ογκολογικού ασθενούς.
